વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ –(Seizure Meaning in Gujarati) છે, મગજમાં અનિયંત્રિત વિદ્યુતવેગોને કારણે ઉદ્ભવતા વિચિત્ર લક્ષણો. વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ (Seizure Meaning in Gujarati) મગજમાં વીજળીનો અનિયંત્રિત વિસ્ફોટ છે. ચાલો આપણે 2 પ્રકારના હુમલા અને સારવાર સમજીએ!
આપણે બધા જાણીએ છીએ કે સીઝરનાં હુમલા દરમિયાન શરીર જોર જોરથી હલી શકે છે.
પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ અનિયંત્રિત વિદ્યુતવેગો કોઈપણ લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે.
આમાંના ઘણા સીઝર લક્ષણોને નામ આપવામાં આવ્યા છે. સીઝરનાં એવા 100 થી વધુ લક્ષણો છે, જેનાં વિભિન્ન નામ છે
ઘણીવાર સીઝરના આ અન્ય લક્ષણોને અવગણવામાં આવે છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે મોટાભાગના લોકો સિઝરનાં હુમલાનો અર્થ જાણતા નથી.
મગજના કયા ભાગમાં સીઝર છે તેના સંદર્ભમાં આ લક્ષણોને 2 પ્રકારોમાં વહેંચવામાં આવ્યા છે:
સીઝરના 2 મુખ્ય પ્રકાર |
---|
1. ફોકલ સીઝર – નાના હુમલા કે જે મગજના નાના વિસ્તારમાં શરૂ થાય છે, અને ઘણી વખત તે વિસ્તાર સુધી મર્યાદિત રહે છે. |
2.સામાન્યકૃત સીઝર – સામાન્યકૃત સીઝર જે મગજમાં અનિયંત્રિત વિદ્યુતનાં અસંખ્ય સ્પાર્ક્સને ઉત્તેજિત કરે છે. |
સીઝરનાં હુમલાનો અર્થ સંપૂર્ણપણે સમજવા માટે, આપણે આ બાબતો જાણવાની જરૂર છે:
- 1. સીઝરનાં હુમલા શા માટે થાય છે?
- 2. સીઝર હુમલાના લક્ષણો શું છે?
- 3. સીઝર હુમલાનું નિદાન કેવી રીતે થાય છે?
- 4. સીઝર હુમલાની સારવાર શું છે?
જો સીઝરનાં હુમલા વારંવાર થાય છે, તો તમારા મગજને હુમલા થવાની આદત પડી જાય છે – તો આ રોગને એપિલેપ્સી કહેવામાં આવે છે.
મેં સીઝરનાં હુમલા વિશે વાંચ્યા પછી, અહીં પાછા આવો અને દબાવો: ( Meaning of Epilepsy in Gujarati – એપિલેપ્સીનો ગુજરાતીમાં અર્થ )
ગુજરાતી આપણી રાજ્યભાષા છે. તેથી, ગુજરાતીમાં મોટાભાગના લોકોને (વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ (Seizure meaning in Guajarati) સમજાવવાનો આ પ્રયાસ છે. ચાલો, સમજીએ વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ (Seizure meaning in Guajarati)!
હું ડૉક્ટર સિદ્ધાર્થ ખારકર, થાણેમાં ન્યુરોલોજીસ્ટ (Neurologist in Thane) છું. હું મુંબઈમાં ન્યુરોલોજીસ્ટ (Neurologist in Mumbai) તરીકે Neurologist in Thaneપણ કામ કરું છું. હું ભારતમાં એપીલેપ્સી નિષ્ણાત (Epilepsy specialist in India) છું અને હું ભારતમાં એપીલેપ્સી સર્જરી (Epilepsy surgery in India) પ્રદાન કરું છું.
Table of Contents
આપણા મગજના નિયંત્રિત કામ
આપણું મગજ વિદ્યુત અને રસાયણોથી ચાલે છે.
જ્યારે આપણા મગજનો એક ભાગ બીજા ભાગને સંકેત આપવા માંગે છે, ત્યારે તે ત્યાં વિદ્યુતનો એક સૂક્ષ્મ પ્રવાહ મોકલે છે.
આવા કરોડો નાના નાના પ્રવાહો આપણા મગજમાં અવિરતપણે વહેતા રહે છે.
આ તમામ પ્રવાહો નિયંત્રિત હોય છે.
જ્યારે તમે ઇચ્છો, ત્યારે જ તમારું મગજ તમારો હાથ હલાવવાનો સંકેત મોકલે છે. જ્યારે તમે ઇચ્છો, ત્યારે જ તમારું મગજ તમારા મોંમાંથી અવાજ ઉત્પન્ન કરે છે.
ફોકલ સિઝરનો હુમલો શા માટે થાય છે (Focal Seizure meaning in Gujarati)?
હવે કલ્પના કરો કે મગજના કોઈપણ બે નાના વાયર એકબીજાની ઉપર ચોંટી જાય છે. તેને અંગ્રેજીમાં ક્રોસ-કનેક્શન કહે છે.
તો પછી શું થશે?
હા. ત્યાંના વિદ્યુતપ્રવાહો અનિયંત્રિત થઈ જશે. વિદ્યુતપ્રવાહો વગર કારણે ફફડાટ કરવા લાગશે.
જ્યારે આ અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ મગજના એક ભાગ સુધી સીમિત હોય છે, ત્યારે સૂક્ષ્મ લક્ષણો જોવા મળે છે. જેમ કે:
- જો મગજના તે ભાગમાં વિદ્યુતપ્રવાહ અનિયંત્રિત હોય, કે જે ભાગ હાથને હલાવે છે, તો આપણો હાથ આપોઆપ હલવાનું શરૂ કરે છે.
- જો મગજની ઘ્રાણસંવેદનાના ભાગમાં વિદ્યુતપ્રવાહ અનિયંત્રિત હોય, તો કોઈ પણ કારણ વિના આપણને ખૂબ સારી, અથવા ખૂબ ખરાબ ગંધ આવવા લાગે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, ડૉ. જનક પટેલ દ્વારા પોસ્ટ કરવામાં આવેલ આ વિડિયો જુઓ. જેમાં દર્દીને વાઈ/મરકી આવી રહી છે, જેના કારણે તેનો ડાબો પગ જ હલતો રહે છે.
તેને અંગ્રેજીમાં ‘Focal Seizure’ કહે છે. તમે તેને ગુજરાતીમાં “વાઈ/મરકી” કહી શકો છો.
શા માટે મોટી વાઈ/મરકી આવે છે (Generalized Seizure meaning in Gujarati)?
વાદળની જેમ, કેટલીકવાર આ અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ 10-15 સેકન્ડમાં જ મગજમાં ફેલાય જાય છે.
આવું દરેક વખતે થતું નથી. પરંતુ જ્યારે આવું થાય છે, ત્યારે આખું શરીર જોર જોરથી ધ્રુજવા લાગે છે.
માણસ ચેતના ગુમાવે(બેભાન થઈ જાય છે) છે, અને કેટલીકવાર તે તેની જીભને બચકા ભરે છે. આંખો ખુલ્લી હોય છે. ઘણીવાર મોટા હુમલામાં, દર્દી તેના પેશાબ અથવા શૌચાક્રિયા પરનું સંતુલન ગુમાવે છે.
જેમ કે, આ વ્યક્તિને જુઓ. આખા મગજમાં અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ ફેલાઈ જવાને કારણે તેનું આખું શરીર જોરથી ધ્રૂજી રહ્યું છે.
વાઈ/મરકીનો મુખ્ય સમય સામાન્ય રીતે માત્ર 1-2 મિનિટનો હોય છે.
આટલા મોટા હુમલાથી, માણસ થાકી જાય છે. તેને સંપૂર્ણપણે સ્વસ્થ થવામાં 2૦ મિનિટથી વધુ સમય લાગી શકે છે.
તેને અંગ્રેજીમાં “Generalized Seizure” કહે છે. તમે તેને ગુજરાતીમાં “મોટી વાઈ/મરકી” કહી શકો છો.
વાઈ/મરકીમાં વિદ્યુતપ્રવાહ કેમ નિયંત્રણ બહાર જાય છે?
ચાલો થોડા ઊંડા જઈએ.
Seizure meaning in Gujarati તમને ઝડપથી સમજવા માટે, મેં તમને કહ્યું કે હતું કે ક્રોસ-કનેક્શનથી વિદ્યુતપ્રવાહ અનિયંત્રિત થાય છે.
આ ક્રોસ-કનેક્શનનું વાસ્તવિક કારણ સમજવું થોડું અઘરું છે. તેથી હું તેના વિશે ટૂંકમાં જ વાત કરીશ. જો તમે વાઈ/મરજીના કારણોમાં વધુ સંશોધન કરવા માંગતા હો, તો અહીં ક્લિક કરો... [ડૉ. બાલેસ્ટ્રીની દ્વારા લખાયેલ લેખ, અંગ્રેજીમાં].
કારણ 1. સ્નાયુનાં પોલાણમાં ખામી: અણુ/પરમાણુઓને અંદર અને બહાર જવા માટે મગજના સ્નાયુઓમાં નાના પોલાણો હોય છે. જો આમાંથી કોઈ એક પોલાણ બગડી જાય તો વાઈ/મરકી રોગ થઈ શકે છે.
કારણ 2. ગર્ભમાં બાળકનો અનિયમિત વિકાસઃ આપણું મગજ સંપૂર્ણ રીતે ગર્ભમાં બની જાય છે. આ સમયે મગજના વિકાસમાં કોઈ સમસ્યા થઈ જાય તો વાઈ/મરકી રોગ થઈ શકે છે.
વાઈ/મરકીનો મુખ્ય સમય સામાન્ય રીતે માત્ર 1-2 મિનિટનો હોય છે.
આટલા મોટા હુમલાથી, માણસ થાકી જાય છે. તેને સંપૂર્ણપણે સ્વસ્થ થવામાં 2૦ મિનિટથી વધુ સમય લાગી શકે છે.
તેને અંગ્રેજીમાં “Generalized Seizure” કહે છે. તમે તેને ગુજરાતીમાં “મોટી વાઈ/મરકી” કહી શકો છો.
વાઈ/મરકીમાં વિદ્યુતપ્રવાહ કેમ નિયંત્રણ બહાર જાય છે?
ચાલો થોડા ઊંડા જઈએ.
Seizure meaning in Gujarati તમને ઝડપથી સમજવા માટે, મેં તમને કહ્યું કે હતું કે ક્રોસ-કનેક્શનથી વિદ્યુતપ્રવાહ અનિયંત્રિત થાય છે.
આ ક્રોસ-કનેક્શનનું વાસ્તવિક કારણ સમજવું થોડું અઘરું છે. તેથી હું તેના વિશે ટૂંકમાં જ વાત કરીશ. જો તમે વાઈ/મરજીના કારણોમાં વધુ સંશોધન કરવા માંગતા હો, તો અહીં ક્લિક કરો... [ડૉ. બાલેસ્ટ્રીની દ્વારા લખાયેલ લેખ, અંગ્રેજીમાં].
કારણ 1. સ્નાયુનાં પોલાણમાં ખામી: અણુ/પરમાણુઓને અંદર અને બહાર જવા માટે મગજના સ્નાયુઓમાં નાના પોલાણો હોય છે. જો આમાંથી કોઈ એક પોલાણ બગડી જાય તો વાઈ/મરકી રોગ થઈ શકે છે.
કારણ 2. ગર્ભમાં બાળકનો અનિયમિત વિકાસઃ આપણું મગજ સંપૂર્ણ રીતે ગર્ભમાં બની જાય છે. આ સમયે મગજના વિકાસમાં કોઈ સમસ્યા થઈ જાય તો વાઈ/મરકી રોગ થઈ શકે છે.
વાઈ/મરકીના અન્ય લક્ષણો
વાઈ/મરકીનાં ઘણા લક્ષણો હોઈ શકે છે.
પરંતુ મગજના કેટલાંક ભાગોમાં ઘણીવાર વાઈ/મરકી થાય જ છે. તેથી જ આ ભાગોમાંથી ઉદ્ભવતા લક્ષણો વારંવાર દેખાય છે.
વાઈ/મરકીનાં સામાન્ય લક્ષણો |
|
જેમ કે, આ વ્યક્તિને જુઓ. તે વચ્ચે ક્યાંક ખોવાઈ જાય છે, તેને આભાસ (દુઃસ્વપ્ન) થઈ જાય છે:
યુ ટ્યુબ – ડૉ. રાજીવ ગુપ્તાના વીડિયો:
પરંતુ મેં કહ્યું તેમ, વાઈ/મરકીનાં કોઈપણ લક્ષણો હોઈ શકે છે. તેથી અહીં વાઈ/મરકીનાં કેટલાંક અસામાન્ય લક્ષણો છે:
વાઈ/મરકીનાં અસામાન્ય લક્ષણો |
|
શા માટે વાઈ/મરકીનાં અંગ્રેજીમાં આટલા બધા નામો છે?
અને હવે Seizure meaning in Gujarati (વાઈ/મરકીના કબજા નો ગુજરાતીમાં અર્થ) તમે જાણો છો લક્ષણોનું સરળ શબ્દોમાં વર્ણન કરવાથી અર્થ સ્પષ્ટ થાય છે.
પણ ડોકટરો આવા સરળ નામોથી સંતુષ્ટ નથી હોતા!!!
મજાક ના કરતાં, અંગ્રેજીમાં જટિલ શબ્દોની વારંવાર જરૂર પડતી નથી. પરંતુ આ શબ્દો મને તમને વાઈ/મરકીનાં લક્ષણો જણાવવામાં મદદ કરશે.
નામો કરતાં વધુ, તમારે વાઈ/મરકીનાં લક્ષણો પર ધ્યાન આપવું પડશે. જેથી કરીને જો તમને અથવા તમારા પરિવારમાં કોઈને આવા લક્ષણો હોય, તો તમે તેને ઓળખી શકો.
सीज़र दौरे के दौरान जो लक्षण होते है, उनके आधार पर छोटे दौरों को अन्य वैज्ञानिक नाम दिए गए है:
(Focal Seizures) વાઈ/મરકીના લક્ષણો અને નામો
જેમ આપણે સમજી ગયા તેમ, મગજના એક ભાગમાં નાના હુમલા થાય છે. આ નાના લક્ષણો હોય છે.
વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ (Seizure meaning in Guajarati) જાણવા માટે, આ નાના લક્ષણોને જાણવું જરૂરી છે.
આ નાના હુમલાનું અંગ્રેજી નામ ઓટોમેટિઝમ, ડેજા-વુ વગેરે છે. તેમના વિશે વિગતવાર વાંચવા માટે નીચેના ક્રોસ સાઇન પર ક્લિક કરો:
જેમ કે, આ છોકરીને જુઓ. રમતી વખતે તે ક્યાંક ખોવાઈ જાય છે અને તેની જમણી આંખ ફડકવા લાગે છે. તેને ઓટોમેટિઝ્મ કહેવામાં આવે છે – તે એક પ્રકારનો સીઝરનો હુમલો છે.
કેટલું સરળ છે આવા અસામાન્ય સીઝરનાં લક્ષણોવાળી વ્યકિતની મજાક ઉડાવવી! કેટલું સરળ છે બિચારા દર્દીની વગર કારણે મજાક ઉડાવવી!
આવું ના કરો. સીઝરના લક્ષણોવાળી વ્યકિતને ઓળખો. શક્ય હોય તેટલી વહેલી તકે તેમની યોગ્ય રીતે સારવાર કરો.
(Generalized Seizures) વાઈ/મરજીના મોટા હુમલાનાં લક્ષણો અને નામ
જેમ આપણે જાણ્યું, મોટા હુમલાઓ મગજનાં બધા ભાગોમાં ફેલાયેલ અનિયત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહોના કારણે થાય છે.
અપેક્ષા મુજબ, મોટા હુમલાના લક્ષણો પણ મોટા હોય છે.
ફરીથી, નામોને બદલે સીઝરના લક્ષણો પર ધ્યાન આપો. આ લક્ષણોને સમજવા Generalized Seizure meaning in Gujarati (સામાન્ય વાઈ/મરકીના કબજા નો ગુજરાતીમાં અર્થ) જાણવું અગત્યનું છે.
આ મોટા હુમલાના અંગ્રેજી નામ છે એબસેન્ટ સિઝર, માયોક્લોનિક સીઝર વગેરે. તેમના વિશે વિગતવાર વાંચવા માટે નીચેના લીંક પર ક્લિક કરો:
મેં તમને એબ્સેંટ (પેટીટ-માલ) સીઝરનું ઉદાહરણ બતાવ્યું હતુ, જેમાં લાલ શર્ટવાળો છોકરો પ્રતિભાવવિહીન બની જાય છે.
બાળકોમાં ખેંચાણના હુમલા થાય છે. આ જુઓ TSC alliance દ્વારા નિર્મિત એક વિડિઓ:
નાના અને મોટા બંને હુમલામાં થતા લક્ષણો:
થોડા લક્ષણો બંને પ્રકારના હુમલામાં થઈ શકે છે – જેમ કે હાથ અને પગની જકડાઈ જવા અથવા જોર-જોર-જોરથી ધ્રુજવું.
જ્યારે અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ શરીરના એક ભાગ સુધી જ મર્યાદિત હોય છે(નાની વાઈ/મરકી), ત્યારે શરીરનો એક જ ભાગ હલે છે.
જ્યારે આ અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ આખા મગજમાં ફેલાય છે (મોટી વાઈ/મરકી), ત્યારે આખા શરીરમાં સમાન લક્ષણો દેખાય છે.
આવા હુમલાના નામ છે ટોનિક સીઝર, ક્લોનિક સીઝર વગેરે. તેમના વિશે વિગતવાર વાંચવા માટે નીચેની લિંક પર ક્લિક કરો:
હવે તમે Seizure meaning in Gujarati (વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ) માં નિષ્ણાત બની ગયા છો!
હવે, ચાલો સીઝરના નિદાન વિશે જાણીએ.
ટૂંકમાં
- 1. વાઈ/મરકીના કબજાનો ગુજરાતીમાં અર્થ –Seizure Meaning in Gujarati
- 2. આપણા મગજના ભાગો એક બીજાથી નિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ દ્વારા એકબીજા સાથે વાત કરે છે.
3.અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ સીઝરના હુમલાનું કારણ બને છે.
4.જ્યારે આ અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ મગજના કોઈ નાના ભાગમાં હોઈ છે, ત્યારે તેને નાની વાઈ (ફોકલ સીઝર- Focal Seizure) કહેવામાં આવે છે.
- 5. જ્યારે અનિયંત્રિત વિદ્યુતપ્રવાહ સમગ્ર મગજમાં ફેલાય છે, ત્યારે તેને મોટી વાઈ/મરકી (જનરાલાઝ્ડ સીઝર – Generalized Seizure) કહેવામાં આવે છે.
6.નાના અને મોટા હુમલાના લક્ષણો ઉપર વિગતવાર સમજાવવામાં આવ્યા છે.
જેમ તમે પછીથી, Epilepsy meaning in Gujarati (એપીલેપ્સીનો અર્થ) લેખમાં વાંચો:
- 1. એમ-આર-આઈ મગજના ચિત્રો લે છે. “3 ટેસ્લા” એમ-આર-આઈ ઉત્તમ છે.
- 2. ઈ-ઈ-જી મગજનાં વિદ્યુતપ્રવાહ માપે છે.
- 3. સીઝર/એપીલેપ્સીની સારવાર માટે ઘણી દવાઓ ઉપલબ્ધ છે.
- 4. જો 2-3 દવાઓ અસફળ હોય, તો પછી સીઝર સર્જરી અથવા વેગસ-નર્વ-સ્ટિમ્યુલેટર (VNS) કરાવી લેવી જોઈએ.
- 5. વિશ્વમાં કોઈ પણ વ્યક્તિ સીઝર સર્જરી અથવા VNSની 100% ગેરંટી આપી શકતું નથી. પરંતુ આ સારવાર કાળજી અને ધ્યાનથી કરવાથી ઘણા દર્દીઓને ઘણો ફાયદો થાય છે.
Caution: This information is not a substitute for professional care. Do not change your medications/treatment without your doctor's permission. |
Dr. Siddharth KharkarDr. Siddharth Kharkar has been recognized as one of the best neurologists in Mumbai by Outlook India magazine and India today Magazine. He is a board certified (American Board of Psychiatry & Neurology certified) Neurologist. Dr. Siddharth Kharkar is a Epilepsy specialist in Mumbai & Parkinson's specialist in Mumbai, Maharashtra, India. He has trained in the best institutions in India, US and UK including KEM hospital in Mumbai, Johns Hopkins University in Baltimore, University of California at San Francisco (UCSF), USA & Kings College in London. |